O‘SMIRLAR VA REPRODUKTIV YOSHDAGI AYOLLARDA AKUSHERLIK ASORATLARINI QIYOSIY TAHLIL QILISH

Dolzarbligi: O‘smirlar homiladorligi muammosi global miqyosda hamon muhim tibbiy-ijtimoiy ahamiyat kasb etadi. Yuvenil yoshdagi gestatsion jarayon fiziologik va psixososial yetilmaganlik fonida kechadi, bu esa keng ko‘lamli akusherlik va perinatal asoratlar rivojlanishiga olib keladi. Ushbu yosh guruhida homiladorlik va tug‘ruq kechish xususiyatlarini solishtirma tahlil qilish maqsadli profilaktik choralarni ishlab chiqish uchun zarurdir. Tadqiqot maqsadi: O‘smir homilador ayollarda akusherlik va perinatal asoratlarning tuzilishi, chastotasi hamda xususiyatlarini optimal reproduktiv yoshdagi ayollar bilan solishtirib baholash. Materiallar va usullar: Tadqiqot Samarqand shahar 3-sonli tug‘ruq majmuasida o‘tkazilgan retrospektiv kohort tadqiqot shaklida olib borildi. Jami 190 nafar tug‘ruq holati tahlil qilindi va ular ikki guruhga ajratildi: asosiy guruh (n=95) — 13–19 yoshli bemorlar, hamda nazorat guruhi (n=95) — 20–30 yoshli ayollar. Statistik tahlil usullari qo‘llanildi (χ² kriteriyasi, St’yudent t-kriteriyasi, p<0,05). Natijalar: Asosiy guruhda gestoz holatlari chastotasi (33,7% ga nisbatan 18,9%; p<0,05), homiladorlik anemiyasi (56,8% ga nisbatan 34,7%; p<0,01), muddatidan oldin tug‘ilish (22,1% ga nisbatan 9,5%; p<0,05) va kesarcha kesish orqali tug‘ruq (37,9% ga nisbatan 22,1%; p<0,05) holatlari sezilarli darajada yuqori ekanligi aniqlandi. O‘smir ayollarda perinatal natijalar past tug‘ilish vazni (<2500 g) bo‘lgan chaqaloqlar sonining ko‘pligi (27,3% ga nisbatan 9,5%; p<0,01) hamda Apgar shkalasi bo‘yicha 1-daqiqadagi past ball ko‘rsatkichlari (36,8% ga nisbatan 18,9%; p<0,05) bilan tavsiflandi. Xulosa: O‘smirlik davridagi homiladorlik yuqori reproduktiv xavf modeli hisoblanadi. Bu holat asosiy akusherlik va perinatal asoratlar chastotasining sezilarli oshishi bilan tasdiqlanadi. Olingan natijalar yosh homilador ayollar uchun differensial dispanser kuzatuv protokollarini joriy etish, multidisiplinar yondashuvni kuchaytirish, fetoplatsentar tizim holatini muntazam nazorat qilish va oziqlanish bilan bog‘liq kasalliklarning oldini olish zarurligini ko‘rsatadi.