QANDLI DIABET KASALLIKLARIDA NEVROLOGIK ASORATLAR

Ushbu ilmiy maqolada qandli diabet kasalligida uchraydigan nevrologik asoratlar, xususan, diabetik neyropatiya muammosi kompleks tarzda ko‘rib chiqilgan. Tadqiqotda mazkur asoratlarning klinik manzarasi, patogenezi, diagnostik yondashuvlari va zamonaviy davolash usullari tizimli ravishda yoritilgan. Ma’lumki, diabetik neyropatiya qandli diabet bilan kasallangan bemorlar orasida eng ko‘p uchraydigan, hayot sifati va ish qobiliyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadigan nevrologik buzilishlardan biri hisoblanadi. Maqola zamonaviy ilmiy manbalar, amaliy tajribalar va statistik ma’lumotlarga asoslanib, diabetik neyropatiyaning rivojlanishiga sabab bo‘luvchi etiopatogenetik omillarni — uzoq davom etuvchi giperglikemiya, oksidativ stress, glikozillangan mahsulotlar to‘planishi va mikrotsirkulyatsiya buzilishi kabi jarayonlarni atroflicha tahlil qiladi. Bundan tashqari, maqolada neyropatiyaning klinik turlari: distal simmetrik polineyropatiya, avtonom neyropatiya, mononeyropatiya, radikulopatiya va diabetik amiotrofiyaning tashxis va davolash prinsiplari ko‘rib chiqiladi. Diabetik neyropatiyaning erta bosqichda aniqlanishi va multidisiplinar yondashuv asosida kompleks davolash strategiyasi qo‘llanilishi bemorlarning hayot sifatini saqlab qolishda muhim omil hisoblanadi. Shuningdek, maqolada glikemik nazoratning barqarorligi, metabolik muvozanatni tiklash, skrining dasturlarini keng joriy etish, antioksidantlar, neyroprotektorlar va neyropatik og‘riqqa qarshi dori vositalarining qo‘llanilishi kabi zamonaviy terapevtik yondashuvlar bayon etiladi.Maqola natijalarida ilgari surilgan ilmiy xulosalar amaliy sog‘liqni saqlash tizimi uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lib, qandli diabet bilan bog‘liq nevrologik asoratlarning oldini olish, erta aniqlash va samarali davolashda qo‘llanilishi mumkin. Tadqiqot yondashuvi nazariy tahlil bilan bir qatorda amaliy jihatlarni ham o‘z ichiga olgan bo‘lib, sohaga oid ilmiy-tekshiruv ishlariga ilmiy-metodik asos bo‘lib xizmat qiladi.