D VITAMINI METABOLIZISINING XUSUSIYATLARI VA UNING BOLALARDA METABOLIK SINDROM RIVOJLANISHDA TUTGAN O`RNI

TO'LIQ MATN:

Abstrakt

Mazkur maqolada ortiqcha vazni bor va semiz bolalar va o'smirlarda metabolik sindromning shakllanishida D vitaminining rolini aniqlash metabolik holat va xolekalsiferol kontsentratsiyasini o'rganish natijalari keltirilgan. O‘rganish natijalari birlamchi zveno, y'ani markaziy tuman poliklinikalari umumiy amaliyot shifokorlarining amaliy faoliyatiga keng joriy etish uchun tavsiya etiladi. Tadqiqot maqsadi: bolalar va o'smirlarda metabolik sindromning shakllanishida D vitaminining rolini aniqlash bilan, ortiqcha vazn va semirib ketgan bolalar va o'smirlarda metabolizm holati va xolekalsiferol kontsentratsiyasini aniqlash. Materiallar va usullar: semizlikning ekzogen-konstitutsiyaviy turi bo'lgan 106 nafar bolalar va o'smirlar, shuningdek, normal tana vazniga ega 30 nafar bolalar va o'smirlar tekshirildi. Uglevodlar va lipidlar almashinuvi, shuningdek, D vitamini darajasini aniqlash uchun antropometrik, klinik, biokimyoviy va ferment immunoassay tadqiqotlari kompleksi o'tkazildi. Tadqiqot natijalari: ortiqcha vaznli va semirib ketgan bolalar va o'smirlarda uglevod almashinuvi patologiyasi 47,6% hollarda, lipidlar almashinuvi muvozanati - 38,6%, qon zardobida xolekalsiferol etishmovchiligi - 76,9% hollarda sodir bo'lishi aniqlandi. Natijalar abdominal semirish belgilari bo'lgan bolalarning 58,4 foizida metabolik sindrom mavjudligini aniqlashga imkon berdi, uning to'liq versiyasi esa 20,9 foizni tashkil etdi. Metabolik sindromi bo'lgan bolalarda D vitaminining eng katta etishmasligi aniqlangan. Xulosa: qon zardobidagi xolekalsiferol metabolik jarayonlarning dastlabki nomutanosibligi uchun xavf omili bo'lib, keyinchalik metabolik sindromning simptomlar majmuasini hosil qiladi.

Mualliflar haqida

Adabiyotlar ro'yxati

Federal clinical guidelines. Diagnosis and treatment of obesity in children and adolescents / Ed. by V.A. Peterkova. - Public organization "Russian Association of Endocrinologists", 2020:58.

Zakharova I.N., Malyavskaya S.I., Tvorogova T.M., Vasilyeva S.V., Dmitrieva Yu.A., Pshenichnikova I.I. Metabolic syndrome in children and adolescents. Definition. Diagnostic criteria // Medical Council. 2016; (6):103-109.

Klimov L.Ya. et al. Vitamin D deficiency and obesity in children and adolescents: how interconnected are the two global pandemics. The role of vitamin D in the pathogenesis of obesity and insulin resistance (part 1) Medical Council. 2017;(19):214-220.

Pereira-Santos, P.R.F. Costa, A.M.O. Assis [et al.] Obesity and vitamin D deficiency: a systematic review and meta-analysis. M. Obesity Reviews. 2015: (16)4:341 -349

J.L. Plesner, M. Dahl, C.E. Fonvig [et al.] Obesity is associated with vitamin D deficiency in Danish children and adolescents. J Pediatr Endocrinol Metab. 2018; (31)1;53-61.

Vitamin D deficiency and comorbid conditions in children aged 7–16 years: data mining / O. A. Gromova, I. Yu. Torshin, I. N. Zakharova [et al.] // Qualitative clinical practice. - 2017. - No. 4. - P. 58-67.

Malyavskaya S. I. Components of metabolic syndrome in children and adolescents with different levels of vitamin D: results of a cross-sectional study. Issues of modern pediatrics. 2017 (3) 16: 213-219

National program "Vitamin D deficiency in children and adolescents of the Russian Federation: modern approaches to correction" Moscow: Limited Liability Company Publishing House ‘Pediatr’, 2018: 96 .

WHO. Obesity and overweight. 2022. https://www.who.int/ru/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight

Clinical guidelines of the All-Russian Scientific Society of Cardiologists. Diagnostics, treatment and prevention of arterial hypertension in children. Moscow. 2020:

How to Cite

1.
Garifulina L, Ashurova M. D VITAMINI METABOLIZISINING XUSUSIYATLARI VA UNING BOLALARDA METABOLIK SINDROM RIVOJLANISHDA TUTGAN O`RNI. MSU [Internet]. 2025 Feb. 25 [cited 2025 Apr. 19];(1):40-9. Available from: https://fdoctors.uz/index.php/journal/article/view/99
Ko'rishlar soni: 49

Ushbu muallif(lar)ning eng koʻp oʻqilgan maqolalari